Гаворка вёскі Пелішча Камянецкага раёна

Abstract

Артыкул прысвечаны вывучэнню гаворкі вескі Пелішча Камянсцкага раена, якая размешчана на тэрыторыі Заходняга Палесся. Мэта працы – на аснове матэрыялаў палявых дыялекталагічных даслсдаванняў вызначыць структурна-тэрытарыяльны тып гэтай дыялектнай адзінкі як састаўной часткі заходнепалескіх, або загародскіх, гаворак. На аснове сабранага фактычнага матэрыялу ўпершыню ў беларускай дыялектапогіі праведзена комплекснае даследаванне мовы карэнных жыхароў (аўтахтонаў) вескі Пелішча Камянецкага раена. Гэта дазволіла выявіць найбольш тыповыя фанстычныя, марфалагічныя і лексічныя асаблівасці і спецыфічныя рысы дадзенай гаворкі, устанавіць яе прыналежнасць да паўднёвазагародскага дыялектнага тыпу, адной з чатырох асобных разнавіднасцей заходнепалескіх, або загародскіх, гаворак. Акрамя таго, выказана меркаванне аб паходжанні назвы паселішча. Дадзеная праца можа знайсці прымяненнс пры вывучэнні праблем дыялекталогіі; пры даследаванні ўзаемадзеяння гаворак з літаратурнымі мовамі; пры параўнальным даследаванні гаворак беларускай і іншых славянскіх моў; пры складанні праграм па вывучэнні беларускіх народных гаворак, дыялектных слоўнікаў, рэгіянальных дыялекталагічных атласаў. Вынікі даследавання рэкамендуюцца для выкарыстання ў практыцы выкладання спецыяльных вучэбных курсаў па беларускай дыялекталогіі, гісторыі беларускай літаратурнай мовы, гістарычнай граматыцы беларускай мовы, на курсе "Беларуская мова (прафесійная лексіка)" у вышэйшых навучальных установах Рэспублікі Беларусь.